Türk kültür tarihinde müzik, dans ve ritüeller sadece bir eğlence aracı değil; aynı zamanda inancın, toplumsal dayanışmanın ve ortak kimliğin en önemli taşıyıcıları olmuştur. Bugün Anadolu’da Alevi toplumunun cemlerde icra ettiği semah ile Doğu Türkistan’da Uygur Türklerinin düğün ve bayramlarda oynadığı sanam oyunu arasındaki benzerlikler bu ortak kökene işaret etmektedir.
Semah, Alevi inancının merkezinde yer alan ve Allah’a duyulan aşkı, birlik ve beraberliği sembolize eden bir ibadet biçimidir. Sanam ise Uygur Türklerinin en yaygın halk oyunlarından biridir. İlk bakışta biri dini, diğeri folklorik görünebilir; ancak hareketlerdeki ve topluluk ruhundaki ortak noktalar dikkat çekicidir.
Her iki gelenekte de dairesel dönüş ön plandadır. Daire, eski Türk kültüründe evreni ve bütünlüğü simgeler. Semahlarda olduğu gibi sanamda da topluluk, daire düzeninde hareket ederek birlik duygusunu güçlendirir. Kadın ve erkeğin birlikte yer alması ise Türklerin kadim eşitlikçi anlayışının kültürel yansımasıdır. Eller ve kollar gökyüzüne açılarak kuş kanadı gibi sallanır; bu figürler hem semahlarda ruhani bir yönelişi, hem de sanamda zarif bir coşkuyu ifade eder.
Bu benzerliklerin kökeni Orta Asya’ya uzanır. Türk boyları İslamiyet’ten önce Gök Tanrı inancı ve şaman ayinleri çerçevesinde dönüş hareketleri, müzik ve ritimle kutsala yönelirdi. Zamanla göçlerle farklı coğrafyalara dağılan bu topluluklar, geleneklerini yeni yaşam koşullarına uyarladı. Anadolu’da Alevi semahı tasavvufi bir forma bürünürken, Doğu Türkistan’da sanam halk oyunu olarak varlığını sürdürdü.
Sonuç olarak, semah ile sanam arasındaki benzerlikler bir rastlantı değil; Türklerin ortak kültür mirasının iki farklı yansımasıdır. Biri dini-tasavvufi bir ibadet, diğeri neşeli bir halk oyunu olsa da, ikisi de aynı kaynaktan beslenir. Bu durum Aleviliğin Anadolu’da köksüz bir inanç değil, Türk tarihinin ve kültürünün canlı bir devamı olduğunu göstermektedir. Doğu Türkistan’dan Anadolu’ya uzanan bu kültürel paralellik, Türk milletinin ortak değerlerle yoğrulduğunu ve farklı coğrafyalarda dahi aynı ruhu taşıdığını ortaya koymaktadır.
Alta birkaç örnek video ekledik. Doğu Türkistan. Çin işgali altında olduğu için maalesef sağlıklı bilgiler alamıyoruz. Çin işgali altındaki Doğu Türkistan'da Uygur ve diğer Türk halkları sistemli bir asimilasyon ve soykırıma tabi tutularak nüfusları her geçen gün biraz daha azaltılıyor. Çin rejimi tarafından Türkler radikalleşmeye zorlanıyor ve dünya gözünde soykırımları meşru gösterilmeye çalışılıyor. Türkiye veya diğer Türk devletlerinin de bu konuda yaptırım gücü olmadığı gibi tepki de gösterilmiyor ve bütün dünyanın gözleri önünde bir Türk halkı yok ediliyor. Biz sadece tarihe not düşebiliyoruz.
Arama etiketleri:Alevi semahı, Semah nedir, Doğu Türkistan sanam, Sanam oyunu, Türk halk dansları, Alevilik ve Türk kültürü, Uygur Türkleri dansı, Semah ile sanam benzerlikleri, Alevi semahı ile sanam oyunu arasındaki benzerlikler, Doğu Türkistan sanam oyunu nedir, Semahın kökenleri ve Orta Asya, Alevilikte semahın anlamı, Uygur Türkleri sanam dansı, Alevi inancı ve Türk kültür mirası, Orta Asya’dan Anadolu’ya semah geleneği, Alevilik Türk kültüründen mi geliyor, Türk dünyasında müzik ve dans gelenekleri, doğu türkistan ve alevilik, uygur doğu türkistan,
0 Yorumlar